POTJIEKOS
[uitspraak: pojkiekos],
is een traditioneel gerecht uit de Zuid-Afrikaanse keuken in een grote kookpot (potjie).
Ingrediënten Voor De Potjiekos
• Ruim 1 kg runderlappen (stoofvlees)
• Chorizo
• 1 bol knoflook (jaja, de hele bol)
• 2 uien
• Tomaten in blokjes (blik)
• ½ fijn gesneden bleekselderij (bos)
• Stuk verse gember
• Evt. 1 rode peper
• 5 aardappelen
• 4 wortelen
• ½ koolrabi
• ½ knolselder
• 3 grote prei
• 1 rode en 1 gele paprika
• 250 gram (kastanje) champignons
• ½ venkel
• Olijfolie of zonnebloemolie
• Evt. roomboter of croma
• 15 gram bruine suiker
• 150 ml sinaasappelsap
• 1 bos verse peterselie
Kruidenmix voor het vlees
• 4 eetlepels bloem
• 2 eetlepels kerrie
• 2 eetlepels komijn
• 2 eetlepels kurkuma
• Gemalen zwarte peper
Kruidenmix voor totale pan
• Gemalen peper
• Thijm
• Rozemarijn
• Laurier
• Zout
Bouillon
• 2 eetlepels (appelcider) azijn
• 1 eetlepel appelstroop
• 3 theelepels worcestersaus
• 1 bouillonblokje
• ½ liter water
Attributen nodig
• Potjie nr. 3
• Houten spatel met lang handvat en een tang.
• Hitte- of vuurbestendige handschoenen
• BBQ met deksel (bijv. een Smoker). Een BBQ op gas mag ook natuurlijk. Probeer de BBQ zo rond 150 °C te houden.
Een vuurschaal/vuurplaats geeft natuurlijk de optimale beleving, want de Potjie mag direct in vuur gezet worden. (Zorg bij vuurplaats er wel voor dat, na het braden van het vlees, de pan op een koelere plek kan staan).
Uiteraard kan dit gerecht ook in een braadpan in de oven op 150 °C
Bereiding Potjiekos
- Het snijwerk: het vlees, groente, aardappelen en uien in grote stukken snijden. De chorizo in schijven en dan door vieren. Knoflook in stukjes. Kastanje champignons in vieren snijden.
- Bouillon voorbereiden: maak de bouillon met de ingrediënten uit het lijstje.
- Bloem het vlees en breng op smaak met de kruidenmix voor vlees.
- De volgende stap is het verhitten van een ruime guts olie in de Potjie, als dit warm is mag de boter of croma erbij. Daarna het vlees aanbraden tot het lichtbruin is. Dit is de eerste laag.
- Dan kunnen de knoflook, de uien, chorizo, bleekselderij, tomaten, gember, rode peper als tweede laag bij het vlees in de pan. Nog even verder braden. Dit mag nog geroerd worden.
- Dan gaat de bouillon erbij en plaats je de Potjie in een koelere zone, of het vuur laag in geval van een gas BBQ. Dit laten we zo’n 2 uur staan te sudderen. Eventueel af en toe roeren.
- Dan komt de derde laag die bestaat uit aardappel en alle hardere groentes (selderij, wortel, koolrabi) verdeel het over het vlees. Strooi hierover een deel van de kruidenmix voor hele pan. Dit mag weer 2 uurtjes stoven. Niet meer roeren!
- De vierde laag wordt gevormd door de alle zachte groenten, prei, paprika en champignons. Strooi hier de rest van de kruidenmix overheen. En maak dit af door er de sinaasappelsap met suiker overheen te gieten. Nog 1 ½ uur stoven. Niet roeren!
- Na plm 5 ½ uur strooi je de peterselie er over heen en begin je voorzichtig te roeren. Laat het nog even staan, plm een half uur. In die tijd kun je de tafel dekken (of beter… iemand vertellen dat te doen).
Naar Boerenbegrip is de potjiekos klaar “as die vleis sag is en die bottel leeg is”.
“Potjiekos kent zijn oorsprong bij de Voortrekkers. Zij hadden een ijzeren pot die meeging met hun trektochten door Zuidelijk Afrika. Op hun weg werden de ingrediënten verzameld, zoals groenten en wild. Deze werden aan de bestaande pot toegevoegd zodat er een rijkelijk gerecht ontstond. Zelfs de botten van het wild gingen in de pot om de stoofpot aan te dikken.
Tegenwoordig wordt er met regelmaat een potjiekos bereid in Zuid-Afrika. Er zijn zelfs bijeenkomsten waar wedstrijden worden gehouden voor de beste potjiekos.
Omdat de bereiding uren duurt zijn er veel bijgerechten zoals rauwkostsalades, biltong, droë wors, krummelpap, Vetkoek etc. Deze bijgerechten worden ook veel gegeten bij een braai (Afrikaans voor barbecue)”
Bron: Wikipedia
Geniet jou ete
(Eet smakelijk)
Imke